Мухаммад Султон Абдуллохи Маъсуми соли 1873 дар шахри Хужанд дар оилаи ашхоси дорои чашм ба олами хасти кушудааст.Маълумоти ибтодиро дар зодгохаш грифта ,аз овони хурди истъдоди баланди фитри ва хотираи кавиаш зохир мегардад.Сипас дар мадрасахои Бухоро ва Куканд илохиет ва фикхоро чиддан меомузад. Соли 1890 ба зиерати хонаи Худо меравад ва дар муддати мадид дар шахри Маккаю Мадина Доруссалом,Кохира,Искандария,Истамбул ва Афина дониши худро такмил медихад. Алалхусус,аеми тахсилот дар Мадрасаи он замон хеле бонуфузи Дорул-хадис-аш-Шаркия ки дар каламрави Сурия чойгир шуда буд,ба ин чавони чуянда ва пуртахаррк таъсири амик мегузорад.Умуман,беш аз 100 шайхи маъруфи он давр устодони у махсуб мешаванд. Баъд аз 15-сол Хочи Маъсуми ба ватан баргашта, дар мадрасае, ки волидайнаш махсус барои фарзанди фарзонаи худ бунед карда буданд,дарс медихад. Солхои бистум такъиби рухониен огоз мегардад ва чони мударриси чавон,ки шухраташ хамвора меафзуд,низ дар зери хатар мемонд. Дар катори бисер ашхоси фозил ва миллатдуст у хам мачбур мешавад,ки чилои Ватан кунад.Бори вопасин ба зиерати масчиди Шайх- Масллихидин омада, аз хамон ч обо худ як каф хок мебарад. Аввалан,дар шахри Кулча,ки дар худуди Син-Сзян (Чин) вокеъ аст,мукуми мешавад. Бо гузашти вакт,аниктараш соли 1933 ба Арабистони Саъуди куч мебандад ва то охири умр дар хамон чо мемонад. Такдир ба хар кучо барад, хамеша бо тахсилу тадрис машгул буд.Бо мурури замон обру ва нуфузи Хочи Маъсуми, ки чандин забонхоро медонист ва дониши нихоят фарох дошт,пайваста афзун мешавад.На факат ашхоси рухони,удабо ва уламо,балки хукуматдорон ва ахли дарбор низ бо у хамсухбат мегардиданд ва каробат мечустанд. Бо дарназардошти фазилатхои Хочи Маъсуми шохи Арабистони Сауди Абдулазиз уро ба худ мушовир таъйин мекунад ва муддати мадид аз маслихатхои ин шахси сохибтадбир истифода мебарад.Аз нуфузу эътибори Хочи Маъсуми дар назди Абдулазиз хамин як далелкофист, ки у ба хайси намояндаи шахсии шох дар Конфронси аввалини байналмилали исломи дар Покистон щиркат намуда буд. Хочи Маъсуми олими хеле сермахсул буд. Беш аз 200 тадкикоти у оид ба таъриху фалсафаи ислом маълуманд, ки ахмияти калони илми дорад. Дар хичрати тулони у борхо азми дидори Ватан карда буд, аммо дар замоне, ки чанги сард шиддат мегрифт ва миени давлати шурави бисер кишвархои чахон садди охани вучуд дошт, ин аз имкон берун буд. Хочи Маъсуми соли 1962 дар синни навадсолаги ин дунёи фониро падруд гуфт. Мадфанаш дар Маккаи Мукаррама чойгир аст. Мувофики васияташ хамон як каф хокеро, ки аз зодбумаш , аз шафати масчиди Шайх Муслихиддин бо худ бурда буд,бар сари кабраш пошиданд.
Комментариев нет:
Отправить комментарий